afriscionàre , vrb: afrissionare, afritzionare Definitzione provare, fàere provare làstima; fàere torrare masedu Sinònimos e contràrios apiadai, cummòvere / ammasedae Frases canno s’afritzionat a carcunu si ponet a prànghere ◊ babbu si mi fit afriscionadu meda e no li bastaiat s'ànimu de mi che istexiare dae domo 2. afriscionat finas sas feras Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu apitoyer Ingresu to pity Ispagnolu conmover Italianu impietosire Tedescu Mitleid haben.
ammeschinàu , agt: ammischinau Definitzione chi si ammischinat; chi dhue at de ndhe tènnere làstima Frases "Tocamí, teni piedadi!" tzerriàt unu a totu boxi, ammeschinau Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu minable Ingresu who moves to pity Ispagnolu que mueve a piedad Italianu che muove a pietà Tedescu wer Mitleid erregt.
apiadài , vrb: apiedai, apiedare, apiodare Definitzione àere dolu o piedu Sinònimos e contràrios afriscionare, apenai, cummòvere Frases pro casticu l'at lassau campàndhesi comente podiat ma apustis si ndh'est apiedau e l'at azudau ◊ si apiedet sa terra in su retzíremi pro s'eternidade! ◊ in sa misericórdia sua si est apiodau de Israele (B.Putzu)◊ apiòdati de nois! Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu apitoyer Ingresu to pity Ispagnolu compadecerse Italianu impietosire Tedescu Mitleid haben.
apibiàre , vrb: apibinai, pibiare* Definitzione pigare a unu a pibios, coment'e tenendhondhe làstima Sinònimos e contràrios achigulare, ammischinai, annischissai, arrosci, cascaviare, lastimai, memulare, pibincai, spibiai Tradutziones Frantzesu plaindre Ingresu to mourn, to pity Ispagnolu compadecer Italianu lamentare, commiserare Tedescu beklagen, bemitleiden.
cumpadèssere, cumpadèssi , vrb: cumpadèssiri, cumparessi, cumpodèssiri Definitzione tènnere passiéntzia cun is àteros, cricare de no si ofèndhere o de dhos padire candho istrobbant o pregontant cosa, lassare fàere Sinònimos e contràrios cumpatire, iscugiare, lastimai, paedhare Frases ma ita cumparessi e cumparessi: no mi depu lassai arrovinai! ◊ funt piciochedhus de cumpadessi! ◊ custa cosa est bogandumí de conca: mi depit cumpadessi! ◊ Deus at a cumpadessi is mancàntzias nostas ◊ cumpadessat, ma no est acomenti narat fustei! ◊ lassais currillai is fillus e cumpadesseis chi istrobbint puru! Ètimu spn. compadecer Tradutziones Frantzesu avoir de l'indulgence Ingresu to pity Ispagnolu aguantar Italianu compatire Tedescu nachsichtig sein mit.
lastimài, lastimàre , vrb Definitzione nàrrere o fàere cosa dispràxios po su male de s'àteru, àere làstima de s'àteru, de issu etotu Sinònimos e contràrios ammischinai / sentire Frases biendhe sa pitzinna si pesat a lastimare che ispiridada ◊ cussa est sempri lastimendisí ca tenit genti chi dha prapat ◊ mi deviant lastimare sas pedras si ischiant de su patimentu meu! Ètimu spn. lastimar Tradutziones Frantzesu plaindre Ingresu to pity Ispagnolu compadecer Italianu compiàngere, commiserare Tedescu bemitleiden.
pibiàre , vrb: apibiare, pibinai, pipinare, pipiare Definitzione pigare a unu a pibios, coment'e tenendhondhe làstima o fintzes po delicadesa, pigandho coment'e a losinga: rfl. si narat de chie, cómodu, si chèsciat chentza motivu e si faet a bíere sèmpere discuntentu de sa sorte sua; nau de pigiones, istare a pibios, a píulos Sinònimos e contràrios achigulare, apibiare, cascaviare, fiacare, lastimai, memulare, palpare, pibincai, spibiai Maneras de nàrrere csn: pibinai un'animali = lassàrelu a meda chentza triballare; pibiare sa carena = parpàresi, risparmiàresi, no fàghere perunu irfortzu; pibinai sali a sa petza (o àteru)= paspiare salipa a sa peta Frases a ti àere innotzente cundennadu za cheres pibiadu, poberitu! (M.Murenu)◊ a su mantessi tempus chi lu pibiaiant si ndhe riaiant ◊ si li ponet manu cussa at a chèrrere pibiadu! ◊ est mortu iscatzadu e frundhidu e como totugantos lu pibiant! ◊ no si est pipiau meda in sa cuntentesa: si est dau deretu a traballare ◊ tziu Còsome murghiat sas crapas pipiàndhelas che pitzinnos 2. ite bella chi ses candho t'intendho pipiandhe! ◊ teniat bisonzu, ma no pediat mai nudha e ne pibiaiat ◊ intendhiat sa voche arta de su pride chi precavat e medas àteras chi pipinavant coment'e rispondhendhe a sas litanias 3. depiant èssiri obertus is ous de is cardaneras, poita iat inténdiu is pillonedhus pibinendi Ètimu srd. Tradutziones Frantzesu plaindre Ingresu to mourn, to pity Ispagnolu compadecer, lamentar Italianu lamentare, commiserare Tedescu beklagen, bedauern.